Wanneer moet je het ventilatiesysteem laten reinigen?

Let wel: dit zijn richtlijnen. Neem altijd eerst contact op of uw woning of werkplek onder dit gemiddelde valt.

Kleine systemen (MV-box, WTW-unit)
- 1 maal in de 2 jaar
- Filters van een WTW-unit 2 maal per jaar vervangen
Middel grote systemen (dakventilatoren)
- 1 maal in de 2 jaar
Grote systemen (luchtbehandelingskast)
- 1 maal in de 4 jaar een grote onderhoudsbeurt en 1 maal in de 2 jaar een kleine onderhoudsbeurt
- Filters jaarlijks vervangen

Kanalensysteem
- 1 maal in de 6 jaar

Lees hier verder van welke factoren het afhankelijk is, wanneer het systeem gereinigd en gedesinfecteerd moet worden.

Waarom is onderhoud noodzakelijk voor een ventilatiesysteem?

Luchtdicht bouwen

Het ventilatiesysteem zorgt voor schone en gezonde lucht in onze woon- en werkomgeving. Desondanks is het vaak een ondergeschoven kindje en wordt er slecht naar om gekeken. Dat lijkt tot erg ongezonde situaties. Zeker wanneer je bedenkt dat sinds de jaren 70 huizen en gebouwen steeds beter geisoleerd worden en daarmee bijna luchtdicht zijn geworden. Ventilatie is gewoon weg cruciaal in onze huidige manier van bouwen.

Fijnstof en virussen

Er zijn verschillende crisissen geweest die met de buitenlucht te maken hebben: de stikstof en COVID-19 crisis. Maar hoe zit het in huis, restaurant of op kantoor? Door deze crisissen komen er steeds meer onderzoeken over de luchtkwaliteit in huizen, horeca, bedrijfshallen en kantoren. Zeker met in gedachte 'het nieuwe luchtdicht bouwen'. Denk ook eens aan het koken? Het koken op aardgas veroorzaakt alleen al flink wat fijnstof en wat te denken aan het wokken van groentes? Zelfs een romantisch kaarsje is niet veilig wanneer deze geen goede verbranding heeft door te weinig zuurstof. Voldoende verversing van de lucht waar we in wonen en werken is erg belangrijk. Om goed te kunnen werken en consentreren hebben wij frisse lucht nodig. Wanneer er te veel koolstofdioxide in de lucht 'hangt', knijpen onze vloedvaten samen en krijgen we verschijnselen als dufheid en hoofdpijn. Dan hebben we het nog niet eens gehad over bacteriën en virussen die je in huis kunt hebben en het liefst zo snel mogelijk naar buiten wilt verplaatsen.

Frequentie reiniging

De mate van vervuiling zal ook afhangen van factoren als; of er huisdieren aanwezig zijn en het aantal mensen dat aanwezig is in een ruimte. Wanneer er gerookt wordt zal er ook meer stof in het systeem terecht komen. Er zijn dus uiteenlopende redenen waarom en met welke mate het systeem vervuild zal worden. Dit moet inzichtelijk gemaakt worden om een passend advies te kunnen geven over bijvoorbeeld de frequentie van het reinigen of het vervangen van filters. Bijzondere tijden vragen om een uitzondelijk manier van reinigen. Wij kunnen het systeem na een reiniging ook desinfecteren om elke aanwezigheid van bacteriën en virussen te elimineren.

Balans ventilatie

Kantoren en huizen worden berekend om te kunnen bepalen hoeveel kuub lucht er verplaatst moet worden zodat er voldoende geventileerd kan worden. De waarden hiervan staan vastlegd in het bouwbesluit. Deze waarden zijn vaak minimum waarden wanneer je deze vergelijkt met de bevindingen van TNO. Belangrijk is dat de balans in de toevoer en de afvoer van lucht in orde is. Een onbalans is bijvoorbeeld wanneer er tocht in huis wordt ervaren, maar ook condens in een natte ruimte als een badkamer die te lang blijft hangen waardoor er schimmel kan onstaan.

Constante Luchtstroom

Essentieel is dat er een constante luchtstroom aanwezig is, die voor constante verversing van lucht zorgt. Dit zorgt naast frisse lucht ook ervoor dat virussen en bacteriën zich niet kunnen gaan hechten aan de binnenkant van de kanalen. Een juiste temperatuur en stof vormen samen voor een ideale voedingsbodem voor deze ongewenste bacteriën en virussen. Door isolatie waarde van de moderne woning is ventilatie tegenwoordig van vitaal belang. De gezondheid van inwonende of werknemers staat op het spel wanneer we het belang van schone en gezonde lucht vergeten. Helaas zet soms een crisis dit weer dit vetgedrukt pijnlijk op de kaart.

Wat moet er gereinigd of vervangen worden aan een ventilatiesysteem?

Er zijn verschillende systemen die passen bij het aantal m³ lucht dat verplaatst moet worden. Het reguliere onderhoudvoor kleine en middelgrote systemen zal bestaan uit: het schoonborstelen van de motor, de luchtkanalen en de ventielen. Van grote systemen zal de motor/kast vaker schoon gemaakt moeten worden dan het kanalen systeem.

Bij achterstallig onderhoud of schade door bijvoorbeeld weersinvloeden kunnen wij ook systemen reconditioneren en renoveren.

Simpel gezegd zijn er 2 soorten systemen:

alleen afvoer (mechanische ventilatie MV)
aan- én afvoer (bijna altijd een warmtewisselaar)

Kleine systemen (bijvoorbeeld in huis)
- mechanische ventilatie (ookwel MV meer info)
  - kan alleen lucht afvoeren
    - onderhoud: roosters, ventielen, kanalen en motor
- warmtewisselaar (bijvoorbeeld warmte terug winning systeem (ookwel WTW meer info of een airco meer info)
  - kan zowel koude als warme lucht af- en aanvoeren
    - onderhoud: roosters, ventielen, kanalen, filters en motor

Middelgrote systemen (bijvoorbeeld in wooncomplexen)
- Bij een MV systeem in een huis, is het vaak een eigen gesloten systeem. Dus eigen kanalen en een eigen box waar de motor in zit. Bij wooncomplexen staat er vaak een grotere motor op het dak (dakventilator meer info) die voor meerdere woningen tegelijkertijd de afzuiging verzorgd.
  - kan alleen lucht afvoeren
    - onderhoud: roosters, ventielen, kanalen en motor

Grote systemen (bijvoorbeeld in kantoren, horeca en bedrijven)
- luchtbehandelingskast (LBK)
  - kan zowel lucht af- en aanvoeren
    - onderhoud: filters, motoren (bijvoorbeeld polies, lagers, aandrijfriemen), gehele kast inclusief lamellen in- en uitlaat en extra features als heater-blok en luchtbevochtigings-sectie
      - sterke aanbeveling: laat meteen het kanalensysteem reinigen zodat de kast niet direct verontreinigd wordt door het vuil uit de kanalen
      - Er kan veel worden gedaan aanverduurzaming van een LBK. Lees er hier meer over.
- warmtewisselaars (bijvoorbeeld condensor, airco, koelmachine, luchtbehandelingskast met warmtewiel of kruiswisselaar)
  - kan zowel koude als warme lucht af- en aanvoeren
    - onderhoud: per warmtewisselaar verschillend. Bijvoorbeeld voor een LBK met warmtewiel of kruiswisselaar: filters, motoren (bijvoorbeeld polies, lagers, aandrijfriemen), gehele kast inclusief lamellen in- en uitlaat, warmtewiel of kruiswisselaar, het lamellen- of micro-chanels blok (meer info) en extra features als heater-blok en luchtbevochtigings-sectie
      - sterke aanbeveling: laat (indien aanwezig) meteen het kanalensysteem reinigen zodat de warmtewisselaar niet direct verontreinigd wordt door het vuil uit de kanalen

Waarom is onderhoud noodzakelijk voor een ventilatiesysteem?

Wanneer het systeem te lang niet schoongemaakt is, hopen vocht, stof- huiddeeltjes, virussen en bacteriën zich op in de motor, luchtkanalen en ventielen. Dit is vanaf de buitenkant niet waarneembaar, maar dit kan leiden tot benauwdheid, hoesten, hoofdpijn en geuroverlast. Het kan zelfs leiden tot astmatische problemen, omdat de lucht in een vervuilde omgeving blijft circuleren. Slechte lucht maakt het huis erg ongezond om in te leven en werknemers op kantoor veel minder productief. Dit zorgt dat onderhoud zelfs een voorwaarde voor een gezonde werk- leefomgeving wordt.

Wat wel direct waarneembaar is, zijn problemen in de vorm van bijvoorbeeld schimmel in de badkamer (omdat condens niet goed afgevoerd wordt).

Wanneer het gaat om wooncomplexen staat vaak de motor op het dak die van meerdere woningen de afzuiging verzorgt. Dat betekent dat de bovenste woning de meeste afzuiging heeft en het laaste klachten zal ondervinden. Degene die op de begane grond woont zal als eerste problemen ondervinden omdat daar de afzuiging het zwakst is (het verst van de motor). Wanneer een bewoner de afstelling van de ventielen drastisch aanpast of bijvoorbeeld veel rookt, is dat van invloed op de ventilatie van iedereen die op die motor is aangesloten. Met periodiek onderhoud zijn deze problemen de voorkomen.

Een vervuild systeem zorgt voor een verhoogde weerstand in het systeem, waardoor het energieverbruik zal toenemen en onderdelen sneller zullen slijten.

Wat kan kapot gaan aan een ventilatiesysteem?

In de ventilatiesysteem zit/zitten (elektro)motor(en) met een ventilator die vol kan gaan zitten met een ophoping van stof- huiddeeltjes. De ventilator is zeer precies uitgebalanceert zodat deze in nieuwstaat de minste weerstand heeft en daarmee zo min mogelijk energie wordt verbruikt. Door het gewicht van stof- huiddeeltjes kan het gewicht-balans verstoort worden en slijt de motor aanzienlijk sneller en zal daarmee een verkorte levensduur hebben. Wanneer er aandrijfriemen aanwezig zijn zullen deze door de disbalans ook eerst slijten of knappen. Wanneer de capaciteit van de motor minder wordt, zal de balans tussen de aan- en afvoer van lucht ook verstoord worden met alle gevolgen voor de gezondheid van dien. Door het niet goed afvoeren van vocht uit de kanalen, kan deze voor roestvorming zorgen. Dit zorgt voor een ruw oppervlak, waar bacteriën zich kunnen nestelen en stof- huiddeeltjes meer houvast hebben om zich te gaan ophopen. Dit zorgt voor meer bacteriën in de kanalen en dus in huis of kantoor.

Advies voor het schoonhouden van een ventilatiesysteem

Het is aan te raken om het systeem altijd aan te houden zodat de lucht in beweging blijft. Dat voorkomt dat vocht, stof- huiddeeltjes, virussen en bacteriën tijd hebben om zich te gaan nestelen. Regelmatig onderhoud is van vitaal belang in een woon- werkomgeving. Check zelf ook regelmatig of filters vervangen moeten worden en daarmee houd je ook de staat van het systeem onbewust in de gaten. Wij kunnen met onzeinspectie methode vaak al de oorzaak van een klacht achterhalen. Wacht daarom niet te lang bij vermoedens. Er zijn geen complete verbouwingen nodig om bij het systeem te komen. Neem gerust vrijblijvendcontact met ons op om de situatie door te spreken.